Citroenaasappel

Ik volg een korte fotografiecursus van 6 avonden bij Parkvilla, en dat is op zich natuurlijk al heel leuk. Ik hou er van af en toe eens wat bij te leren, nieuwe te dingen ontdekken en ook weer eens nieuwe mensen te ontmoeten die je kunnen inspireren. Dat zit met de leraar zeker goed. We krijgen regelmatig boekentips en leerzame links via de e-mail van hem.

Donderdag 26 november was een praktijkavond. De week er voor hebben we uitgebreid het onderwerp stilleven behandeld, nu gingen we zelf met een stilleven met fruit aan de slag. Je moest zelf fruit mee nemen en wat je verder nog op je stilleven wilde hebben. Verder had de leraar nog wat papier en spulletjes meegenomen. Studiolampen waren ook aanwezig.

Iedereen kreeg in de grote ruimte een eigen tafel, zodat we geheel coronaproof aan de slag konden. Door de ruime afstand hadden we eigenlijk ook geen last van elkaars lichtbronnen.

Ik had bedacht dat ik wat verschillende soorten fruithelften aan elkaar wilde naaien. Natuurlijk had ik dit niet eerst thuis uitgeprobeerd. Ik stort me wat dat betreft altijd helemaal blind in zo’n project en zie wel waar het schip strandt. Change of plans is mijn motto op zo’n moment. En zo krijg ik eigenlijk ook altijd wel wat leuks op de foto. En zo niet, dan had ik nog een het weekend om thuis een ander stilleven te maken.

Ik ging eerst aan de slag met citroen en sinaasappel. Ik probeerde een schijf sinaasappel aan de citroen te naaien, maar dat lukte voor geen meter. De naald was te lang en het draad wat ik had was voor het mooie ook te dun. Het werd er niet mooier op en ik had ook al gauw in de gaten dat ik de hele avond bezig zou zijn met dat aan elkaar naaien, met als risico dat er geen tijd meer over zou blijven voor het foto’s maken. Dus, change of plans. De leraar opperde dat ik in Photoshop best de stukjes aan elkaar zou kunnen ‘plakken’, met de kloonstempeltool. Nu heb ik wel eens sporadisch wat vlekjes weggepoetst daarmee, dus het was me enigszins bekend. Dus dan maar een goede compositie maken en thuis uitvogelen hoe ik e.e.a. aan elkaar zou plakken.

Ik zorgde er wel voor dat er zo weinig mogelijk grote naden zichtbaar waren op de foto. Dat was nog best even passen en meten. Ook waren de citroen en de sinaasappel niet even groot, dus de doorsneden pasten ook niet helemaal op elkaar. Door gebruik te maken van de halve citroen en sinaasappel heb ik in ieder geval de uitstekende delen kunnen maskeren.

Daarna was het spelen met het licht, een grote softbox met continue licht (daglichtlampen) met 1 sterkte. Deze heb ik links van de tafel geplaatst. Verder heb ik de snijplank verschoven totdat het licht op het onderwerp niet te fel meer was. Tegenover de lamp plaatsten we een reflectiescherm, zodat er ook licht werd weerkaatst op de rechterkant van mijn stilleven.
Desondanks zie je toch nog wel de schaduw van de sinaasappelhelft, maar deze is wel minder hard dan die van de citroenhelft.

Ik maakte een paar proefopnames om te kijken welke sluitertijd goed was. Mijn camera stond trouwens op statief, daarmee kun je met langere sluitertijden werken, de voorwerpen bewegen toch niet. Vergeet niet de beeldstabilisatie in je camera of lens uit te zetten als je van statief af fotografeert. Anders krijg je alsnog bewegingsonscherpte in je foto.

Dit is dan uiteindelijk de ruwe (maar wel enigszins opgefriste) eindversie van mijn eerste stilleven geworden:

Tja, en dan begint het grote werk, de verdere nabewerking en het aan elkaar plakken van de citroenaasappel. Een heel precies werkje, ik was er wel eventjes mee zoet. Paul heeft me nog wel moeten helpen met het egaal maken van de achtergrond, er zat rechtsboven een vouw in het achtergrondpapier. Dus de achtergrond is vervangen door een egale kleur.
Verder heb ik nog wat vlekjes weggewerkt, her en der op de snijplank. Er was her en der wat fruitsap op terecht gekomen, dat heb ik ook nog weggewerkt.
En dan is dat het eindresultaat (zoek de verschillen!):

Ik ben er best tevreden over. Voor het mooie had er misschien nog een laagje sinaasappel bij gekund in de bovenste helft van de citroen. Maar de schijven sinaasappel waren echt veel groter, dus ik denk dat ik dat niet meer mooi had gekregen aan de zijkanten. Dus dit was het best haalbare op dat moment.

Ik had nog wat ander fruit mee, een groene en een rode appel. Ik had vooraf het idee om die in twee helften te snijden en daarna een groene en een rode helft aan elkaar te naaien. Dat aan elkaar naaien heb ik gelijk al laten varen na het debacle met het citrusfruit. Gelukkig kon ik de naalden die ik mee had wel gebruiken om de appelhelften aan elkaar te prikken.

In eerste instantie dacht ik de appel te combineren met de citroenaasappel, maar twee losse onderwerpen in je stilleven werkt eigenlijk niet zo goed. Er is een soort ongeschreven regel dat er een oneven aantal voorwerpen moet zijn in je compositie. Maar ik had alleen nog een kiwi en mandarijn om twee helften van te maken en die zagen er samen eigenlijk niet zo appetijtelijk uit, zo naast het frisse geel/oranje en groen/rood van de andere fruitmixen. Dan kun je dus echt even dubben met je stilleven…

De leraar opperde om dan de appel te nemen als enig onderwerp en dan de saaie witte achtergrond met gewone houten snijplank te vervangen door twee vellen gekleurd papier, dat aanwezig was in het klaslokaal. De kleuren matchten redelijk met die in de appel. En zo zou het een bijna abstract beeld kunnen worden met tegengestelde vlakken, zei hij.

Zo gezegd, zo gedaan. In theorie. Want toen begon het passen en meten. Ik had de helften niet helemaal mooi strak horizontaal in het midden van de appel afgesneden. Dus het liep een beetje scheef af. Daarom loopt het papier ook niet strak verticaal door het beeld, ik heb het een beetje gedraaid. Ik heb de scheiding van het papier wel de bovenkant in het midden laten beginnen. Maar aan de onderkant loopt het schuin weg. Het was de kunst om de appel zo te draaien dat het steeltje voldoende in het groene vlak zou vallen. In het rode vlak viel dat een beetje weg en precies op de scheidslijn eigenlijk ook. Dus nog wat millimeters draaien en echt pas bij de al-ler-laatste foto was het helemaal perfect. Nou ja, bijna perfect dan. Ik zag achteraf op de computer dat de voorkant van de appel over het algemeen goed scherp is, maar het steeltje net niet meer. Ik had dus eigenlijk een kleiner diafragma (groter getal) moeten gebruiken om ook het steeltje er goed scherp op te krijgen. Suf. Een volgende keer let ik daar dus wel op. Van je fouten leer je weer, toch?

Hieronder dus de opgefriste foto, maar dan nog mét duidelijke scheidingslijn:

De leraar opperde nog om te kijken naar een vierkante uitsnede. Ik vroeg me juist af of ik juist een langer stuk aan de rechterkant moest nemen, in verband met de schaduw. In een vierkante uitsnede zou een deel van de slagschaduw wegvallen. Maar volgens de leraar was het geen must die er helemaal op te hebben en moest ik het gewoon even proberen. Kijken wat voor mij werkt.

Ik heb wat uitsnedes geprobeerd, maar de vierkante werkt inderdaad echt het beste. Meer ruimte aan de zijkant rechts voegt niets extra’s toe. Het gaat uiteindelijk tenslotte om de appel, niet om de schaduw.

Toen de uitsnede bepaald was, ben ik in Photoshop gestart met het wegwerken van de scheidingslijn. Het papier aan de onderkant kroop ook iets omhoog, waardoor je een schaduw ziet in het rode gedeelte. Ook dat heb ik een beetje weg proberen te werken. En na heeeeeel veel geduld krijg je dan dit als eindresultaat:

Het eindresultaat mag er zijn, ik ben er happy mee.

Het was weer een mooi leerproces, deze praktijkavond en de nabewerking. Per saldo heb ik niet superveel foto’s gemaakt (46 maar), waarvan ik er dus maar twee heb gebruikt.
Ik heb mezelf creatief uitgedaagd, het was ter plekke zoeken naar alternatieven, omdat het concept wat ik bedacht had niet werkte (en niet voldoende voorbereid, da’s ook een leerpunt). Ook gaf ik mezelf tevens de opdracht eindelijk eens werk te maken van het gaan oefenen met Photoshop. Ik moet zeggen dat ik dat nog best ingewikkeld vond. Niet het klonen an sich, maar dingen zoals een andere achtergrond in de eerste foto. Paul heeft me op weg geholpen, maar ik had dat niet zelf uitgevogeld. De tool op zich wel, maar meer de instellingen die je daarna dan nog kan/moet doen. Daar moet je ervaring voor hebben en dus is veel doen de oplossing. En anders hulplijn Paul inschakelen 😉
Verder zijn dit soort creatieve stillevens wel iets wat ik leuk vind. Gezien de spullen die we voor deze shoot hebben gebruikt, zou ik dit ook prima thuis zelf kunnen doen met de daglichtlampenset die ik zelf heb. En ik heb ook genoeg voorbeelden op Pinterest gezien waar ik op verder kan borduren en mijn eigen draai aan kan geven.

Leef je uit met groenten en fruit!
Dat zou zo maar eens een leuke nieuwe serie op kunnen leveren…